Wettelijk

Wij maken websites bruikbaar en beleefbaar voor iedereen, ongeacht hun handicap, aandoening, ziekte of letsel.

Onze oplossing is permanent en blijft werken, zelfs na updates en uitbreidingen.

WCAG staat voor Web Content Accessibility Guidelines en bevat richtlijnen voor de toegankelijkheid van inhoud op het internet. WCAG heeft in de meeste landen van de wereld de norm bepaald voor de wetgeving inzake de toegankelijkheid van internetcontent.

De WCAG zijn opgesteld door het World Wide Web Consortium, bekend als W3C, om het toegankelijkheidsaspect van webpagina’s aan te pakken. Het W3C werd in oktober 1994 opgericht in het MIT Laboratory for Computer Science (MIT/LCS). Tot de stichtende leden behoren verschillende topwetenschappers en eind 2019 telt de organisatie meer dan 440 leden, waaronder leiders uit het bedrijfsleven, non-profitorganisaties, universiteiten en diverse overheidsinstellingen.

Oorspronkelijk richtte het W3C zich op het standaardiseren van webprotocollen, zodat websites en webtools compatibel met elkaar zouden zijn. Elke W3C-norm wordt meerdere malen beoordeeld, getest en geanalyseerd voordat hij door de leden wordt goedgekeurd.

De toegankelijkheid van het internet was een vroege kwestie die door het W3C werd aangepakt. De eerste versie van de WCAG verscheen in 1999. In 2018 vond een herziening plaats, die resulteerde in de WCAG 2.1-richtlijn die we nu kennen.

De volledige WCAG is ongelooflijk lang en complex en omvat veel verschillende punten en vereisten voor de beheerder van een website. Het basisprincipe van alle uitgewerkte punten is echter gebaseerd op 4 essentiële principes: waarneembaar, werkbaar, begrijpelijk en robuust.
Dit zijn de details:

De WCAG is geen wet, maar veel overheden hebben de richtlijnen overgenomen als norm voor hun toegankelijkheidswetgeving. Hier volgt een kort overzicht van de toegankelijkheidswetgeving in de Europese Unie:

In 2010 hebben EU-functionarissen WCAG 2.0 niveau AA verplicht gesteld voor alle officiële EU-sites en uitgebreid tot alle webplatforms van de publieke sector. In 2018 zijn de criteria van WCAG 2.1 opgenomen. De EU heeft ook de WCAG aangenomen als norm voor de nieuwe Europese toegankelijkheidswet (EAA), die in 2025 in werking zal treden als aanvulling op de huidige regels.

Het negeren van WCAG brengt juridische risico’s met zich mee, aangezien het de ruggengraat vormt van de toegankelijkheidswetgeving in de meeste landen ter wereld en wordt beschouwd als de meest betrouwbare en effectieve reeks toegankelijkheidsnormen ter wereld.

Volgens de BGG zijn alle federale overheidsinstanties in het digitale domein verplicht om de volgende gebieden drempelvrij te maken:

websites (inclusief intranetten en extranetten), apps en elektronische administratieve processen (vgl. § 12a lid 1 BGG).

De verplichting voor een drempelvrij ontwerp geldt ook voor andere inhoud die in de webpagina’s is geïntegreerd, zoals PDF-bestanden, video’s en afbeeldingen.

De omvang van het barrièrevrije ontwerp is globaal gebaseerd op de mogelijke technische normen. Voor de federale overheid vloeien deze voort uit de Barrier-Free Information Technology Ordinance 2.0 (BITV 2.0). De bijgewerkte BITV 2.0 verwijst naar de geharmoniseerde normen die zijn gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie. Dit is momenteel EN 301 549 V.2.1.2 (2018-08), die op zijn beurt verwijst naar WCAG. De eis om websites toegankelijk te maken volgens de “stand van de techniek” betekent dat moet worden gedaan wat technisch mogelijk is. De stand van de techniek is bijvoorbeeld waarschijnlijk ISO 14289-1:2012-07 voor het toegankelijk ontwerpen van PDF-bestanden (PDF/UA-norm), hoewel deze norm geen deel uitmaakt van EN 301 549 V.2.1.2 (2018-08).

In de website moet ook een verklaring over toegankelijkheid worden opgenomen. Hierin moet worden aangegeven welke onderdelen of inhoud van de website of app (nog) niet volledig toegankelijk zijn ontworpen en waarom. Indien beschikbaar, wordt verwezen naar toegankelijke alternatieven voor inhoud. De verklaring moet toegankelijk zijn vanaf de homepage en elke pagina van een website. In het geval van mobiele toepassingen volstaat bekendmaking op de plaats waar de toepassing kan worden gedownload of op de website van het betrokken openbare lichaam.

Op de website of in de app moet de mogelijkheid worden geboden om feedback te geven om (vooral) bestaande belemmeringen aan de websitebeheerder te melden. Deze moet binnen een maand op de feedback reageren. Het feedbackmechanisme moet worden geïntegreerd in de website/app, naast de toegankelijkheidsverklaring. Voor websites moet het feedbackmechanisme – evenals de toegankelijkheidsverklaring – toegankelijk zijn vanaf elke pagina van een website; voor apps is integratie in de navigatie voldoende.

Aangezien de mogelijkheid om feedback te geven een interactief proces is, moet daarvoor een hoger niveau van toegankelijkheid worden bereikt (zie § 3, lid 4). Dit moet overeenkomen met niveau AAA van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) 2.1. Achtergrond: De norm EN 301 549 V2.1.2 (2018-08), die momenteel wordt voorgeschreven voor toegankelijk ontwerp, verwijst naar de succescriteria van niveau AA van WCAG 2.1 voor toegankelijk ontwerp van het web, maar vermeldt alleen de succescriteria van niveau AAA in de bijlage ter informatie, dus zonder verplichting.

De EU-richtlijn heeft de kring van verplichte overheidsinstanties aanzienlijk groter gemaakt dan de voorheen geldende Wet Gelijke Behandeling Gehandicapten (BGG). Krachtens de EU-richtlijn zijn alle instanties die de EU-regels inzake overheidsopdrachten moeten naleven, ook verplicht te zorgen voor toegankelijkheid van websites en mobiele toepassingen. Voor federale openbare lichamen heeft de federale wetgever dit in artikel 12 zin 1 nummers 2 en 3 BGG geïmplementeerd.

Projectontwikkelaars en andere subsidieontvangers zijn daarom verplicht digitale toegankelijkheid te bieden als zij vallen onder § 12 zin 1 nummers 2 of 3 BGG. Een van de daar genoemde voorwaarden is een financiering van meer dan 50% door de federatie (zie artikel 12, eerste zin, nummers 2 en 3, telkens letter a)). Subsidies – institutioneel of projectgebonden – vormen financiering door de federale overheid.

De European Accessibility Act (EAA) is een in april 2019 door de EU aangenomen verordening die toegankelijkheid voor digitale producten en diensten verplicht stelt.

EN 301549 is een document van het Europees Instituut voor Telecommunicatienormen (ETSI). EN 301549 definieert de officiële normen voor webtoegankelijkheid.

De regulering van webtoegankelijkheid was een langdurig proces dat begon in de jaren 2000. Sindsdien houden de autoriteiten van de EU bij hun beleidsbeslissingen rekening met de behoeften van burgers met een handicap.

In 2006 was er de Verklaring van Riga, waarin volledige internettoegankelijkheid als doel werd gesteld voor de komende jaren.

In 2010 werd de Europese strategie inzake handicaps aangenomen om de toegankelijkheidsvereisten voor gehandicapte burgers in alle EU-lidstaten te harmoniseren.

In 2015 werd de eerste versie van EN 301549 gepubliceerd door ETSI, dit document bevat de toegankelijkheidsnormen voor de particuliere sector.

In 2016 verplichtte de richtlijn inzake webtoegankelijkheid alle overheidsdiensten om hun websites en bijbehorende mobiele apps toegankelijk te maken voor gebruikers met een handicap.

De laatste versie van EN 301549 is in 2018 gepubliceerd op basis van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) van het World Wide Web Consortium (W3C). Deze gedefinieerde toegankelijkheidsnormen werden in 2019 met de goedkeuring van de LR in de wet vastgelegd.

De EAA geeft particuliere ondernemingen vijf jaar de tijd om aan de toegankelijkheidsvereisten te voldoen. Deze vijf jaar eindigen op 28 juni 2025.

De EAA definieert geen landspecifieke toegankelijkheidsnormen of nalevingseisen, maar laat de gedetailleerde uitwerking zoals gebruikelijk over aan de soevereiniteit van de afzonderlijke lidstaten. De EAA definieert echter bruikbaarheidseisen die gebaseerd zijn op WCAG 2.1. zoals dat geen enkele website of digitale dienst mag worden beperkt tot één enkele vorm van interactie. Zo moet audio-inhoud ook toegankelijk zijn via bijschriften en moet geschreven tekst ook toegankelijk zijn via een schermlezer.

De EAA is niet ontworpen als een algemene wet die voor iedereen geldt. Producten en diensten die onder de nieuwe wet vallen zijn bijvoorbeeld:

• Computers en besturingssystemen
• Telefoondiensten en aanverwante apparatuur
• Audiovisuele mediadiensten, zoals televisie-uitzendingen en bijbehorende consumentenapparatuur
• Diensten in verband met lucht-, bus-, spoor- en ander personenvervoer
• Bankdiensten
• eBooks
• e-commerce

Hoewel de verordening oorspronkelijk bedoeld is voor overheids- en staatsgroepen, heeft zij ook indirect gevolgen voor particuliere ondernemingen. Bedrijven die diensten verlenen aan overheidsinstellingen in Europa moeten ervoor zorgen dat hun toegankelijkheidsnormen voldoen aan de eisen van de wet. De EAA vereist verder dat alle online diensten van bedrijven toegankelijk zijn voor mensen met een handicap.

In de EU-richtlijn zijn overgangsperioden en aanvullende eisen vastgelegd: Volgens deze bepaling moeten nieuw gelanceerde websites tegen september 2019 drempelvrij worden aangeboden en moeten reeds bestaande websites tegen september 2020 drempelvrij zijn. Voor mobiele aanvragen geldt een verlengde termijn tot juni 2021. Bovendien moet de beheerder van de website een toegankelijkheidsverklaring publiceren en de gebruikers een feedbackmogelijkheid bieden.

De vereisten voor de tenuitvoerlegging van de toegankelijkheid van websites zijn voor Duitsland geregeld in de wet inzake de gelijkheid van personen met een handicap en in de verordening inzake barrièrevrije informatietechnologie.

Autoriteiten van de federale overheid zijn krachtens de wet inzake gelijke kansen voor personen met een handicap (BGG) verplicht hun websites drempelvrij te maken. Met de wijziging van de BGG in 2016 werden voorschriften voor een toegankelijk intranet toegevoegd. In juli 2018 werd het aangepast met het oog op EU-richtlijn 2102. De volgende belangrijke wijzigingen zijn van kracht geworden:

• Schrapping van de vage “geleidelijke” tenuitvoerlegging – de eisen zijn nu rechtstreeks van toepassing
• Verordening over de toegankelijkheid van elektronisch ondersteunde administratieve processen vanaf 2021
• Afwijking in geval van onevenredige belasting
• Verplichting om een toegankelijkheidsverklaring met feedbackmechanisme op te stellen
• Oprichting van een federaal controleorgaan voor de toegankelijkheid van informatietechnologie in de vorm van een afzonderlijke, onafhankelijke afdeling van de Duitse pensioenverzekering Knappschaft-Bahn-See (§ 13 BGG).
• De handhavingsprocedures worden gevoerd door een bemiddelingsorgaan, sinds 2016 de federale regeringscommissaris voor gehandicaptenzaken.

De eisen die gelden zijn vastgelegd in de Verordening barrièrevrije informatietechnologie (BITV). De BITV 2.0 is gebaseerd op de vereisten van EN 301 549, die verwijst naar de WCAG.

Voor overheidsinstanties van federale staten en gemeenten wordt de webtoegankelijkheid geregeld door staatswetten en staatsspecifieke verordeningen:

• Baden-Württemberg: Staatswet gelijke behandeling gehandicapten – L-BGG en uitvoeringsverordening L-BGG, Monitoring Office for Media Accessibility Baden-Württemberg bij de Duitse pensioenverzekering Baden-Württemberg.
• Beieren: Beierse wet inzake gelijke kansen voor gehandicapten – BayBGG en Beierse verordening inzake barrièrevrije informatietechnologie – BayBITV, toezichthoudende instantie bij het staatsbureau voor digitalisering, breedband en landmeting.
• Berlijn: Wet Barrièrevrije ICT Berlijn – BIKTG Bln, controleorgaan bij de Senaat Administration for the Interior and Sports.
• Brandenburg: wet gelijke kansen voor gehandicapten – BbgBGG, verordening barrièrevrije informatietechnologie Brandenburg – BbgBITV, toezichthoudende instantie bij het staatsbureau voor sociale zaken en voorzieningen.
• Bremen: Wet gelijke kansen voor gehandicapten in Bremen – BremBGG, de controlerende instantie is het Centraal Bureau voor barrièrevrije informatietechnologie.
• Hamburg: Hamburgse wet inzake gelijkheid voor personen met een handicap – HmbGGbM, Hamburgse verordening inzake barrièrevrije informatietechnologie – HmbBITVO, monitoringbureau bij het bureau voor IT en digitalisering (ITD) van de senaatskanselarij.
• Hesse: Hessische wet inzake gelijke behandeling voor gehandicapten – HessBGG, Hessische verordening inzake barrièrevrije informatietechnologie – BITV HE 2019, toezichthoudende instantie voor barrièrevrije IT bij de regionale raad van Gießen.
• Mecklenburg-Vorpommern: Wet inzake de gelijkheid van personen met een handicap – LBGG M-V, Verordening inzake drempelvrije websites Mecklenburg-Vorpommern – BWebVO M-V, toezichthoudende instantie Ministerie van Sociale Zaken, Integratie en Gelijkheid.
• Nedersaksen: Nedersaksische wet inzake gelijke behandeling voor gehandicapten -NBGG, toezichthoudende instantie van het ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Gelijkheid.
• Noordrijn-Westfalen: Wet Gelijke Kansen voor Gehandicapten Noordrijn-Westfalen – BGG NRW en Verordening Barrièrevrije Informatietechnologie Noordrijn-Westfalen – BITVNRW, toezichthoudende instantie bij het ministerie van Arbeid, Volksgezondheid en Sociale Zaken van de deelstaat Noordrijn-Westfalen.
• Rijnland-Palts: staatswet inzake gelijkheid voor gehandicapten – LGGBehM, verordening inzake barrièrevrije informatietechnologie Rijnland-Palts – BITV RP.
• Saarland: Wet gelijke kansen gehandicapten Saarland – SBGG, Verordening gelijke kansen gehandicapten Saarland – SBGVO
• Saksen: Saksische integratiewet en wet op drempelvrije websites, toezichthoudende instantie bij het Duitse centrum voor drempelvrij lezen (lees dzb)
• Saksen-Anhalt: Wet gelijke kansen voor personen met een handicap – BGG LSA, Staatsbureau voor toegankelijkheid bij de Ongevallenverzekering Saksen-Anhalt.
• Sleeswijk-Holstein: wet inzake gelijke kansen voor personen met een handicap in Sleeswijk-Holstein (Landesbehindertengleichstellungsgesetz – LBGG), staatsverordening inzake barrièrevrije toegang tot websites en mobiele toepassingen van overheidsinstanties – BFWebV SH.
• Thüringen: Wet van Thüringen inzake drempelvrije toegang tot websites en mobiele toepassingen van overheidsinstanties – ThürBarrWebG, centraal controlebureau voor digitale drempelvrije toegang bij het ministerie van Financiën van Thüringen.